Artykuł przedstawia zapoznaną książkę Barbary Brukalskiej, czołowej w Polsce awangardowej architektki i dizajnerki XX wieku – Zasady społeczne projektowania osiedli mieszkaniowych z 1948 roku, nie dopuszczony do kolportażu przez komunistyczne władze. Tekst pisany z punktu widzenia kobiety-architektki i wyrażający jej nowoczesne poglądy na architekturę powstał jako kompendium projektowania nowoczesnego budownictwa społecznego w powojennej Polsce. Jednymi z najciekawszych fragmentów Zasad jest program „rezerwatów” czy „pokojów ciszy” jako przestrzeni kompensacyjnych oraz Domu dla Samotnych, unikatowego przykładu polskiej recepcji zachodnich programów domów kolektywnych (niemieckich i skandynawskich). Dzisiaj lektura tego genderowego tekstu z archeologii modernizmu przekracza jego historyczność jako zapoznanego źródła do dziejów awangardy i roli architektek w ruchu awangardowym, wskazując możliwości adaptowania opisanych z kobiecego punktu widzenia socjopsychologicznych modeli zarządzania przestrzenią na potrzeby dzisiejszego, liberalnego społeczeństwa.
Nr 19/2023 Z punktu widzenia…
3 Modernistyczna arkadia i przestrzenie kompensacyjne z punktu widzenia architektki
Nr 19/2023 Z punktu widzenia…
Biblioteka
Publikacja 28.12.2023
-
Wstęp
-
Projektowanie skoncentrowane na życiu – wołanie o nowy paradygmat
-
Deaf design? Wyzwania projektowania inkluzywnego na przykładzie wystawy Głusza w Muzeum Śląskim
-
Modernistyczna arkadia i przestrzenie kompensacyjne z punktu widzenia architektki
-
Miasto jako przestrzeń kultury
-
Ciało i środowisko jako aktywny współpodmiot poznania – wiedza ucieleśniona w pracy z gliną
-
Unaukowić dizajn, czyli jak powstało wzornictwo przemysłowe. Kultura projektowania w Polsce lat 60.
-
Razem z przemysłem w służbie społeczeństwu. Powołanie Stowarzyszenia Projektantów Form Przemysłowych w 1963 roku w kontekście międzynarodowym

Prof. PAN dr hab., historyczka i krytyczka sztuki, profesor w Instytucie Sztuki PAN, wykładowczyni akademicka. Prowadzi badania w ujęciu transdyscyplinarnym i antropologiczno-kulturowym z zakresy teorii i historii architektury, kultury wizualnej XIX–XXI w., metodologii historii sztuki i nowej historii sztuki w perspektywie nowej humanistyki. Pionierka badań nad architektkami. Autorka dziesięciu książek oraz wielu tekstów naukowych i artykułów. Odznaczona Medalem Zasłużona Kulturze Gloria Artis Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014), oraz medalem Bene Merenti za osiągnięcia dydaktyczne.