Nr 3/2019 Jaka edukacja?

Uczelnie za sprawą reformy ministerialnej przechodzą zmiany organizacyjne. Widoczne są również zmiany programowe, a przynajmniej się o nich dyskutuje. Dlatego poprosiliśmy kilku projektantów i zarazem pedagogów z różnych ośrodków, aby podzielili się swoimi opiniami na temat projektowania projektantów. Zmiany w edukacji nie dokonują się natychmiast, wymagają namysłu. Mamy nadzieję, że artykuły w tym numerze wzbogacą dyskusję, choć z pewnością nie wyczerpią one tematu.

W obliczu nadchodzących zmian i wyzwań przyszłości potrzebne i istotne będą trzy grupy kompetencji absolwenta kierunku projektowego: otwarty umysł, myślenie systemowe, podejście zwinne. Związane są one zarówno z podejściem dizajnera do projektu, do użytkowników, dla których tworzy, jak i do otaczającego go świata. 

To ostatni moment, kiedy projektanci mają jeszcze realne szanse włączyć się w proces kształtowania nowych priorytetów gospodarczych i cywilizacyjnych, ale konieczna jest profesjonalizacja projektowania ekologicznego, pogłębienie umiejętności technicznych dizajnerów, sensowny podział pakietu wiedzy i umiejętności gromadzący się od lat wokół edukacji dizajnerskiej oraz zapewnienie stałego odniesienia do celu podstawowego, jakim jest opanowanie nadciągającego kryzysu klimatycznego i społecznego.

W dobie rosnącej specjalizacji i paradoksu komunikacyjnego, polegającego na tym, że pomimo coraz lepszej drożności kanałów informacyjnych coraz trudniej o precyzyjne wypowiedzi gwarantujące porozumienie, rola dizajnera jako katalizatora, swoistego statecznika dobrych reakcji, jest nie do przecenienia.

W Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi od pięciu lat trwa eksperyment dydaktyczny. Zgromadzono już wystarczająco dużo danych, by można było poddać analizie metodę kształcenia tam zastosowaną i ocenić jej skuteczność.

Nowe technologie i błędnie pojmowana efektywność wypierają z pracowni projektowych modele fizyczne. Nim zmiany w programach nauczania zajdą za daleko, warto przyjrzeć się roli, jaką budowanie i testowanie modeli odgrywa w procesie projektowym.

Dizajn to działalność zaangażowana w sytuacje problemowe [matters of concern] – kwestie, które wywołują społeczne obawy. Jedną z nich jest dyskryminacja społeczna. Okazuje się, że analiza studenckich projektów podejmujących ten problem może być źródłem wniosków dotyczących przyszłości nauczania komunikacji wizualnej.

W stanowiącym podstawowy punkt odniesienia dla większości uczelni projektowych rewolucyjnym programie Bauhausu teoria i praktyka barwy stanowiły ważny filar kształcenia. W działalność szkoły zaangażowani byli jako nauczyciele najbardziej znani XX-wieczni teoretycy wiedzy o barwie – Johannes Itten i Josef Albers.