Nr 17/2023 Open source
3 „Uwolnić projekt” jako nowy model produkcji i dystrybucji, inspirowany etnografią

Nr 17/2023 Open source

Biblioteka
  1. Wstęp

  2. Musicie wiedzieć wszystko! O ruchu otwartych źródeł poza kulturą programistyczną

  3. W erze algorytmów. Otwarte zasoby internetu w służbie rozwoju sztucznej inteligencji?

  4. „Uwolnić projekt” jako nowy model produkcji i dystrybucji, inspirowany etnografią

  5. Open design jako lekcja pokory wobec przedmiotu

  6. Finansowanie społecznościowe – w kierunku projektowej emancypacji

  7. Odczytywanie podobieństw rodzinnych generowanych przez sztuczną inteligencję przy użyciu wzorów ściegu krzyżykowego

  8. How open is design? O projektowaniu w otwartym dostępie


3 „Uwolnić projekt” jako nowy model produkcji i dystrybucji, inspirowany etnografią

Uwolnić projekt to inicjatywa, która miała na celu wypracowanie i wdrożenie nowego modelu produkcji i dystrybucji wykorzystującego wolne licencje Creative Commons i relacje, jakie użytkownik nawiązuje z wytwórcą przedmiotu. Punktem wyjścia były sprzęty z magazynu Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, które stały się inspiracją dla tandemów projektant – rzemieślnik. Do przedmiotów na co dzień zamkniętych w magazynie zespół projektowy podszedł z zamiarem ich ożywienia i przypomnienia. Okazało się, że ten pomysł głęboko urefleksyjnił całą metodę, poszerzył ją o historię, tradycyjną technologię i technikę dzielenia się wypracowanymi wartościami wizualnymi. Dodatkową inspiracją było podejście do przedmiotu nieżyjącego już kustosza i muzealnika Piotra Szackiego, który w przypadku rzeczy zawsze znajdował kontekst ludzkich rąk – zarówno wykonawcy, jak i użytkownika. Projekt stał się opowieścią o tym, jak współczesne inspiracje można odnaleźć w etnografii i tradycji, nie w sugestiach trendsetterów. Ludowe wzory, które krążyły w formie teczek, atlasów i wzorników, były impulsem do zastosowania wolnych licencji, z kolei ponadnarodowość stylu ludowego skłoniła nas do poszukiwania możliwości wykorzystania idei poza granicami kraju. Wiele lat zajęło nam promowanie nowego modelu produkcji i dystrybucji. Z perspektywy czasu widzimy, że osadzenie projektu w idei lokalności i zrównoważonego rozwoju miało niewielkie szanse na powodzenie w latach 2013–2016, kiedy te koncepcje nie były tak popularne jak dziś. Może teraz, w czasach triumfu trendów takich jak „lokalność”1 i „gospodarka społeczna”2, projekt zdoła na nowo zaistnieć w przestrzeni społecznej.