Nr 6/2020 Zawód projektant
5 Projektowanie produktów z praktycznego punktu widzenia

Nr 6/2020 Zawód projektant

Biblioteka
  1. Wstęp

  2. Zawód dizajner – od plastyka do product managera

  3. Odmienne stany świadomości. Czy można połączyć projektowanie w realiach rynkowych z myśleniem akademickim?

  4. Wespół w zespół

  5. Polski projektant komunikacji wizualnej wczoraj i dziś

  6. Projektowanie produktów z praktycznego punktu widzenia

  7. Czemu i komu służy wyobraźnia


5 Projektowanie produktów z praktycznego punktu widzenia

Często słyszy się w rozmowach nieformalnych, że młodzi projektanci miewają dalekie od rzeczywistości wyobrażenie dotyczące realiów pracy w firmie. Jedni oczekują, że dostaną od pracodawców dużo opieki, przestrzeni i cierpliwości. Inni sądzą, że wszyscy powinni ich słuchać, bo mają dyplom i wiedzą najlepiej, co firma ma oferować.

Praca nad projektem komercyjnym w przedsiębiorstwie czy organizacji w większości przypadków nie wygląda tak, jak w tych wyobrażeniach. Każde przedsiębiorstwo jest nieco inne. Firmy mają różne strategie, zasoby i możliwości oraz klientów, dla których projektują i produkują. Różni je też kultura organizacyjna, dynamika i kultura pracy. Wszystko to wyznacza docelowego klienta i rynek, typ projektów i specyfikę pracy nad nimi.

Biznes kontra marzenia

Na różnych forach i spotkaniach branżowych na temat dizajnu często powtarzane jest zdanie, że firmy będą zarabiać, gdy będą robić rzeczy dla świata ważne i użyteczne. W praktyce będą one zarabiać, gdy znajdą nabywców na swoje produkty. Biznes rządzi się twardymi prawami. Projektowanie to jeden z wielu składowych działania przedsiębiorstwa, który musi wpisywać się w strategię i możliwości firmy oraz potrzeby rynku. Przedsiębiorstwo, które chce sprzedawać swoje produkty, musi już na etapie projektowania brać pod uwagę ramy rynku. Należą do nich między innymi segment rynku, poziom wiedzy i potrzeb klienta, jego możliwości nabywcze, kanały sprzedaży, sezonowość, możliwości promocyjne. Projektowanie to proces, który ma swoje ramy, możliwości i ograniczenia. Czegokolwiek byśmy nie mówili na temat społecznej użyteczności wytwarzanych produktów oraz misji i wizji, jakie one realizują – jeśli ich cena będzie za wysoka, potencjalny odbiorca nie zrozumie korzyści, jakie może dzięki nim mieć, wejdą one na rynek po sezonie albo konkurencja wprowadzi na rynek podobne produkty szybciej, to produkt się nie sprzeda. Jeśli wyrób się nie sprzeda, to firma nie wygeneruje odpowiednich przychodów i biznes się skończy.

Miejsce projektowania w składowych działania firmy

Projektowanie produktu jest częścią procesu jego powstawania, a produkt w firmie jest klasyfikowany jako element marketingu mix. W swoim artykule M. Singh przypomina: „Marketing mix składa się z czterech decyzji, które należy rozważyć przed wprowadzeniem produktu na rynek. Firmy powinny planować ukierunkowane podejście do tych czterech różnych składników, a mianowicie: produktu, ceny oraz miejsca i promocji. Wszystkie cztery zmienne pomagają firmie w podejmowaniu strategicznych decyzji niezbędnych do uzyskania przewagi konkurencyjnej”1. Dalej idą autorzy Hermawan Kartajaya, Philip Kotler i Den Huan Hooi, według których: „Taktyka marketingowa składa się z trzech głównych elementów: różnicowania, marketingu mix i sprzedaży. Różnicowanie jest podstawową taktyką firmy, która odnosi się do wyjątkowości jej oferty na rynku docelowym. Ta wyjątkowość jest następnie tworzona przez 4P – produkt, cenę, miejsce i promocję (marketing mix). Sprzedaż to skuteczna taktyka budowania i utrzymywania długoterminowych i opartych na obustronnych korzyściach relacji z klientami”2.

Zatem jedynie odpowiadający na potrzeby rynku, zróżnicowany produkt w adekwatnej cenie, który będzie odpowiednio przedstawiony odbiorcom i do którego sprzedaży zostaną użyte właściwe miejsca i techniki – może być częścią sukcesu firmy. Wszystkie te elementy muszą być skorelowane oraz wpisywać się w czas i miejsce. Czas to przede wszystkim moment, w którym klient jest gotowy do zakupu. Miejsce odnosi się do obecności klienta poszukującego danego produkt tam, gdzie firma go sprzedaje. Projektowanie jest jednym z procesów tworzenia produktu, a produkt jednym ze „składników” marketingu mix, który z kolei jest jednym ze składników działania firmy i organizacji. Każdy projektant musi mieć świadomość miejsca projektowania w procesach toczących się w organizacji, korelacji projektowania produktu z innymi procesami w firmie i znaczenia dobrze oraz adekwatnie do potrzeb i strategii organizacji zaprojektowanego produktu dla jej sukcesu.

Produkt

Według Philipa Kotlera „produkt to cokolwiek, co może znaleźć się na rynku, zyskać uwagę, zostać nabyte, użyte lub skonsumowane, zaspokajając czyjeś pragnienie lub potrzebę”3.

Jeśli miałabym powiedzieć, który z elementów marketingu mix aktualnie ma największy wpływ na sukces firmy, postawiłabym na produkt. We współczesnych realiach dobry produkt to kluczowy element sukcesu firmy. Coraz widoczniej na rynku dostrzegalna jest grupa odbiorców zainteresowanych wyrobami świadomie zaprojektowanymi, czyli przemyślanymi, spełniającymi więcej funkcji niż tylko te przypisane do ich kategorii. Konsument świadomie wybiera rzeczy, które są dla niego odpowiednie, spełniają jego oczekiwania. Przykładowo krzesło ma nie tylko służyć do siedzenia, ale też być ergonomiczne, wygodne, pasować do wnętrza. W przypadku produktów dla biznesu oczekiwana jest wydłużona trwałość surowców oraz rozwiązania pozwalające na transport (sztaplowanie). Stół ma być stworzony z przemyślanych surowców i materiałów, ma mieć pasujące do określonego wnętrza wymiary, funkcje składania i kolory. Sofa ma mieć odpowiednią miękkość, styl, proporcje, wymiary, kolory, a niejednokrotnie funkcje i spania, i przechowywania. Wazon to nie tylko przedmiot do ustawienia w nim kwiatów, ale i ozdoba domu (choć w tym przypadku wielu projektantów myśli odwrotnie). Odzież dawno przestała zaspokajać tylko podstawowe potrzeby. Nie dość, że klient oczekuje od niej odpowiedniej funkcjonalności, to stała się ona jako produkt elementem budowania tożsamości, jak i manifestem stylu i wartości. Dowodem na rozwój tego typu potrzeb konsumenckich jest rosnąca popularność festiwali dizajnu czy programów i stacji telewizyjnych o domu, wnętrzarstwie i dobrym projektowaniu. Konsument chce wiedzieć więcej o tym, czym jest dobry produkt, jak on jest zrobiony, i rozumieć, dlaczego właśnie tak myślał o nim projektant. Idąc dalej, konsument staje się prosumentem – uczestniczy w projektowaniu produktu i jego promowaniu. Dizajner powinien projektować produkt, rozumiejąc i odpowiadając na potrzeby konsumenta. Zaprojektowanie rzeczy, które będą użyteczne, odpowiadające propagowanym wzorcom estetycznym i nieszkodzące środowisku, a co za tym idzie, będą ułatwiały życie odbiorców, wzbogacały ich rzeczywistość i nie szkodziły przy tym światu.

Cena

Kolejna na liście kluczowych decyzji i filarów sukcesu firmy w ujęciu marketingowym, ściśle skorelowana z produktem jest jego cena. Jak można przeczytać w internecie: cena oznacza tę wartość, przy której zarówno sprzedawca, jak i nabywca gotowi są dokonać transakcji. Ceny powinny pokrywać wszystkie społecznie niezbędne koszty wytwarzania, winny być ustalone na takim poziomie, który zapewni pełne rozdysponowanie produkowanych dóbr konsumpcyjnych, nie dopuszczając do powstania braków lub nadwyżek4.

Nieodpowiednia cena może wyeliminować z rynku każdy produkt. Paradoksalnie problem ceny nie polega tylko na tym, że jest ona za wysoka. Sprzedaż produktu można zniweczyć i za wysoką, i za niską ceną. Zbyt niska cena może w pewnych segmentach sugerować nieodpowiednią jakość i zrażać klientów. Zbyt niska cena daje sygnał konsumentowi, że produkt jest mniej wart, ma niższą jakość lub nie jest unikalny.

Adekwatna cena powinna znajdować się tam, gdzie przecinają się krzywe podaży i popytu w danym segmencie, czyli w punkcie równowagi rynkowej, a jednocześnie gwarantować pokrycie kosztów wytworzenia i realizację zysku. Dlatego właśnie bardzo ważne jest dla projektanta, aby już na poziomie briefu określić, w jakich kategoriach, segmentach, przedziałach cenowych powinny znaleźć się projektowane produkt czy usługa. Organizacja musi znać możliwości nabywcze klientów z segmentu rynku, na jakim funkcjonuje, i aby się do nich dopasować, powinna proponować adekwatne ceny i rozwiązania oraz o takie prosić dizajnera. Profesjonalny projektant powinien umieć oszacować segment cenowy tworzonego produktu. Projektowanie ze świadomością kosztu wytworzenia i ceny, jaką ten koszt będzie determinował, to aktualnie wymóg rynku. Wymaga to z jednej strony dużej świadomości kosztów surowcowych. Z drugiej – polityki tworzenia ceny w firmie. Projektant musi mieć też świadomość, że koszty wytworzenia produktu to nie tylko koszty techniczne produkcji, czyli materiały i praca niezbędne do wydania na świat jednostkowej rzeczy. To także koszty stałe, które ponosi przedsiębiorstwo i których narzut musi być dodany do każdego wyrobu, takie jak chociażby koszty zarządu i administracji, logistyki i marketingowe.

Oczywiście mówimy tu o poziomie kosztów, gdyż zwykle w firmie liczeniem kosztów wytworzenia, ich optymalizacją i budowaniem ceny zajmuje się odrębna komórka. W teorii mówi się o cenie budowanej w kilku modelach. Na potrzeby tego artykułu możemy ograniczyć się do najczęściej używanych w praktyce: modelu marketingowego i kosztowego.

Cena marketingowa to cena znajdująca się blisko punktu równowagi dla danego segmentu rynku, a cena kosztowa wynika wprost z kosztów wytworzenia i dodanej marży. Zastosowanie tylko jednego modelu jest czysto teoretyczne, gdyż cena tworzona tylko w modelu kosztowym nie uwzględnia potrzeb i realiów rynku. Stosowanie tego modelu może spowodować, że albo produkt wycenimy za wysoko, albo go nie doszacujemy, czyli okaże się, że klient jest gotowy zapłacić za niego znacznie więcej. Stosując jedynie wyceną marketingową w oderwaniu od kosztów wytworzenia – możemy uzyskać kwotę niewystarczającą do wygenerowania wymaganej marży. Wtedy należy zastanowić się, czy wprowadzenie takiego produktu w ogóle dla tej organizacji ma sens.

Dystrybucja

Projektant powinien przed rozpoczęciem pracy znać miejsca, gdzie będzie on sprzedawany.

Dystrybucja niesie dla projektanta dwie informacje. Podstawowym obszarem, który jest niezwykle ważny dla dizajnera są wynikające z potrzeb sieci dystrybucji wymogi techniczne. Wszyscy wiemy, że świat meblarstwa zrewolucjonizował model krzesła Thoneta, który można było sprzedawać w „demoncie”. Inaczej projektuje się dla optymalizującej koszty logistyki sieci IKEA, która większość produktów sprzedaje w wersji DIY (w tym przypadku: zmontuj to sam), a inaczej dla salonów, do których dostarczane są gotowe produkty. Sieć dystrybucji podaje jasne wymogi, jak projektować.

Drugi obszar to kody estetyczne i możliwości nabywcze. Sieć dystrybucji pomaga dokładniej zrozumieć oczekiwania wizualne klienta i zasobność jego portfela. Klient Bodzio będzie oczekiwał innych produktów niż klient MaxFliz, a jeszcze inne potrzeby będzie miał internetowy klient 9design.

Promocja

Kolejnym obszarem ważnym z puntu widzenia projektanta jest szeroko rozumiana promocja, w której skład wchodzi reklama, PR, social media, visual merchandising i wiele innych obszarów pozwalających na komunikację z odbiorcą. Komunikacja marketingowa organizacji to zespół środków, technik i metod, za których pomocą informacje o towarach, usługach lub marce firmy docierają do użytkowników. Philip Kotler i Kevin Lane Keller definiują komunikację marketingową jako „sposób, w jaki firmy próbują informować, przekonywać i przypominać swoim klientom – bezpośrednio i pośrednio – o produktach i markach, które sprzedają”5.

Komunikacja produktu zaczyna się w salonie od witryny, miejsca ekspozycji, sposobu prezentacji, czyli visual merchandisingu. Do często używanych narzędzi w przypadku produktów „zaprojektowanych”, czyli takich, w których przypadku proces projektowania i jego wyniki są ważne w opowiadaniu o produkcie, jest public relations, marketing społecznościowy, obecność produktu na targach, wystawach, festiwalach. Klasyczna reklama, choć w jej ramach mamy całą paletę możliwości, poczynając od prasy przez outdoor po radio i telewizję, jest rzadziej używana w tym segmencie. Częściej spotykamy tu nowocześniejsze formy reklamy internetowej bezpośrednio powiązane z wynikami sprzedaży.

Drugą składową rozważań o promocji i komunikacji produktów poza narzędziami jest przekaz. Nawet najlepiej dobrane narzędzia promocyjne nie zapewnią efektu sprzedażowego, jeśli to, co o nim opowiemy, nie przyciągnie uwagi i nie przekona klienta. I tu zaczyna się kolejna przestrzeń i ważna rola dla projektanta. W firmach mówi się, że w rękach dizajnera leży najważniejsza transakcja zakupu produktu – sprzedaż projektu innym działom i decydentom firmy. Od tego, jak o nim opowie, jak go zaprezentuje, jak pokaże jego unikatowość i funkcjonalność zależą często jego dalsze losy. Wiedza i informacje uzyskane od projektanta są podstawą decyzji o wdrożeniu produktu oraz o tym, na jakich jego cechach oprze się późniejsza promocja. Na ich podstawie buduje się tak zwany storytelling, czyli wszystko to, co usłyszy potem o nim potencjalny nabywca. W zależności od produktu można ją budować na inspiracji, unikalności materiałów, rozwiązań projektowych, technologicznych, korzyściach, jakie będzie miał z nich użytkownik, historii tworzenia produktu czy filozofii marki. Podstawą do stworzenia marketingowej opowieści o produkcie może być też funkcjonalność, ergonomia, wartości (na przykład aspekt ekologiczny). Czasem od dobrze przekazanej informacji o wyrobie może zacząć się jego rynkowy sukces. Dobrym przykładem tego, jak to, co stoi za pomysłem na produkt, przyciąga do niego uwagę, jest inspirowany wyglądem wieloryba fortepian Whaletone, uznany za najbardziej gadżeciarski fortepian sceniczny.

Obowiązkiem projektanta jest zatem przekazanie informacji, opowiedzenie o tym, co było inspiracją do powstania produktu, jakie są jego unikatowe cechy, korzyści, które oferuje odbiorcy, czy jakie reprezentuje wartości. Na tej podstawie dział marketingu powinien ułożyć wspomniany wcześniej storytelling.

Proces R&D, NPD

Projektowanie produktu to proces, który ma kilka nazw. Najczęściej używane to R&D (proces badania i rozwoju), NPD (proces rozwoju nowego produktu) oraz po prostu proces projektowania. Adekwatnie do tej terminologii nazywa się też dział odpowiedzialny za ten obszar. Proces projektowania wpisany jest w konkretne ramy. Powinien być zawieszony w czasie wynikającym ze strategii związanej z sezonowością marki i firmy. W procesie NPD winny być określone zespoły i osoby odpowiedzialne za wykonanie i decyzyjne na każdym etapie trwania procesu. Proces projektowania produktu podzielony jest na mniejsze etapy. Musi on mieć swojego managera i koordynatora, który odpowiada za przeprowadzenie go w czasie i za przepływ informacji. Proces NPD zaczyna się od badań i analiz, a kończy przekazaniem wyrobu do produkcji.

Podstawą przeprowadzenia efektywnego procesu projektowania są dobrze przygotowane analizy dotychczasowej sprzedaży, analizy potrzeb produktowych przedsiębiorstwa, analizy zmian zachowań nabywczych i motywacji konsumenckich. Analizy działań konkurencji, trendów społecznych i ekonomicznych oraz oczekiwań wobec kategorii. W gromadzeniu danych bierze udział wiele działów firmy. Część danych (głównie sprzedażowe i informacje o kliencie) jest zwykle w posiadaniu firmy, a część uzyskuje się dzięki przeprowadzonym badaniom. Badania służące do pozyskania danych rynkowych, istotnych przy projektowaniu produktu, można w najprostszym ujęciu podzielić na jakościowe i ilościowe. Eksploracje ilościowe to takie, które na przykład pokazują, jaki procent badanych konsumentów preferuje dany styl mebli czy ilu respondentów będzie w tym roku robić remont i kupować nowe meble. Badania jakościowe pozwalają na poznanie nastawienia, skojarzeń i potrzeb odbiorców. Odpowiadają zwykle na pytania: jak?, dlaczego? po co?, co? Nie pokazują natomiast skali zjawisk. Bardzo ciekawą, choć dość tradycyjną metodą badawczą w przypadku poznawania potrzeb i zwyczajów są badania etnograficzne, polegające na obserwacji życia codziennego wybranych przez badacza grup. Dla projektantów takie świadome obserwowanie jest bezcennym doświadczeniem dostarczającym wiedzy i inspiracji. Faza przygotowania jest zakończona przekazaniem briefu produktowego, który jest spisem wszystkich informacji i wymogów dla nowego produktu. Na kolejnym etapie następuje generowanie rozwiązań projektowych, które kończy się prezentacją i oceną szkiców. Wybrane koncepcje wędrują do szczegółowego projektowania, wstępnego prototypowania i wycen. Kolejny etap to poddanie ocenie prototypów i wybór najlepiej rokujących produktów. W tej fazie powinny się odbyć warsztaty z użytkownikami lub badania rynku, podczas których użytkownicy wskażą elementy istotne oraz elementy do poprawy i ulepszeń. Poprawione prototypy powinny zostać poddane kolejnej ocenie oraz weryfikacji kosztowej. Po tej fazie są podejmowane decyzje produkcyjne i ostatecznie wybrane projekty zostają skierowane do produkcji. Model procesu NPD jest ściśle związany ze strukturą organizacyjną i modelem biznesowym firmy oraz jej sezonowością produktową. Uczestniczą w nim różne działy i ludzie je reprezentujący, jednak w każdym z tych etapów występuje projektant.

Brief jako podstawa projektowania

Są organizacje, gdzie mówi się: „no brief, no work” (nie ma briefu, nie zaczynamy pracy). Nie da się odpowiedzieć na zamówienie, jeśli nie wiadomo, co ktoś zamawia. Wyobraźcie sobie fryzjera, do którego przychodzi klient, siada i nic nie mówi. Efekt takiej pracy mógłby się skończyć katastrofą. Podobnie jest z projektem, który nie ma briefu. Każdy ma swoją pamięć doświadczeń, każdy popełnia błędy poznawcze, dlatego to, co ktoś nam opowie, może się znacząco różnić od potrzeb zamawiającego. Mówiąc ładny czy funkcjonalny, możemy myśleć o zupełnie innych kształtach czy rozwiązaniach. Stąd właśnie dobrym zwyczajem procesów projektowania jest – brief. To ważny dokument, kompas w pracy projektowej. Ilekroć zbaczamy z obranej drogi, potrzebujemy go, aby na nią wrócić i nabrać przekonania oraz przypomnieć sobie, gdzie powinniśmy zmierzać. Brief skrótowo opisuje aktualną sytuację, problem, cel projektu, grupę docelową, segment rynku, konkurencję, potrzeby, ograniczenia i terminy. Musi być konkretny i zrozumiały. Musi być sporządzony w formie pisemnej, przekazany i przedyskutowany przez zleceniodawcę, a następnie odebrany przez projektanta. Nie ma jednego idealnego szablonu briefu, ale ważne jest to, by wskazywał on cel, opowiadał o tle, określał warunki brzegowe. Na etapie briefowania projektantowi wypada zadać wszystkie, nawet najdziwniejsze pytania, bo w kolejnym etapie prezentacji projektu to dizajner będzie już pytany i rozliczany. Projekt to nic innego jak twórcza odpowiedź na wyartykułowane i zabrane potrzeby odbiorców, a takim zbiorem spisanych potrzeb jest właśnie brief.

Zespół projektowy, czyli korzyści z design thinking

Proces NPD w dobrych przedsiębiorstwach uwzględnia pracę zespołową w modelu design thinking (choć nie zawsze nazwa ta jest używana), co gwarantuje multidyscyplinarne podejście do projektu. Zdarza się, że młodzi i niedoświadczeni projektanci taki model pracy mogą uznawać za wchodzenie w ich kompetencje lub jako pole do wycofania się z odpowiedzialności za produkt na rzecz zespołu. Model design thinking wymaga od projektanta dojrzałości, mądrego słuchania i wyciągania wniosków. Oczywiście nie wszyscy w multidyscyplinarnym zespole będą mówili profesjonalnym językiem, ale właśnie o to chodzi, gdyż ich obserwacje z różnych perspektyw mogą przynieść bezcenne rozwiązania. Każdy w zespole musi czuć się ważny i wysłuchany, ale nie można też dopuścić do zdominowania grupy przez silniejszych jej uczestników. Realia są takie, że każda uwaga członka grupy projektowej czy badanego użytkownika w praktyce może wyłonić ciekawe i innowacyjne rozwiązanie. Sztuką pracy w takim zespole jest wzajemne słuchanie się, słyszenie i rozumienie. Projektant powinien być w nim ważnym członkiem i mądrym słuchaczem.

Różne podejścia do procesu NPD, jego miejsca oraz znaczenia w organizacji

Na rynku spotykamy się z różnymi podejściami do procesu NPD w firmie. Są organizacje, w których NPD jest kluczowym procesem. Tam na projektanta czekają multidyscypinarne zespoły, warsztaty, spotkania i długie godziny rozmów z wieloma osobami o produkcie i jego tworzeniu. Ten model zapewnia wprawdzie zrozumienie, rozwój i przestrzeń projektową, ale jego słabą stroną jest czasochłonność i zbyt demokratyczne podejście do podejmowania ostatecznych decyzji, co dodatkowo ten proces przedłuża. Drugi skrajny typ organizacji i kultury procesu projektowania to organizacje, gdzie projektant jest samotny i oczekuje się od niego, że zrobi wszystko sam i szybko. To równie niekomfortowa sytuacja, gdyż nie daje ona niezbędnego czasu do przemyślenia, zapoznania się z potrzebami rynku i wygenerowania innowacji. W każdej z tych przestrzeni projektant musi rozumieć proces i znać w nim swoje miejsce. W każdej sytuacji ponosi on ostatecznie odpowiedzialność za wynik swojej pracy, dlatego ważne jest, aby w racjonalny sposób, mówiąc językiem korzyści dla organizacji, zwracał on uwagę, gdy proces projektowania zbyt się wydłuża lub jest za krótki w wymiarze czasu oraz za wąski w wymiarze zaangażowanych osób.

Problem z młodymi projektantami

Największym problem z młodymi dizajnerami to to, że gdy robią pierwsze projekty komercyjne, zbyt silnie identyfikują się ze swoimi pomysłami, a co za tym idzie, są niechętni do wprowadzania niezbędnych zmian. Nie mają jeszcze dostatecznego doświadczenia, aby ocenić, czy wprowadzona modyfikacja poprawi, czy pogorszy projekt. Dlatego rezygnacja z części zaproponowanych przez nich rozwiązań nie wydaje im się progresem w rozwoju projektu, ale utraconą szansą. Inna trudność w pracy z młodymi dizajnerami to ich nierozumienie, że projekty w organizacjach są często sumą obserwacji i wkładu wielu osób zebranych w całość przez projektanta. Tak wygląda proces i tak działają największe marki na rynkach międzynarodowych. Kolejna trudność, jaka zdarza się w pracy z młodymi, polega na tym, że nie respektują oni znaczenia harmonogramów i etapów procesu tworzenia produktów, a co za tym idzie, często błędnie zakładają, że projekt przekazany do produkcji może wracać do poprzedniego etapu i być jeszcze modyfikowany.

Trzeba pamiętać, że organizacja będzie działać wtedy, gdy projekty zostaną zrealizowane i sprzedane, a to wymaga dyscypliny i zamykania w terminie każdego z procesów.

Podsumowanie

Tworzenie produktu to wyciąganie wniosków z doświadczeń firmy, obserwacje rynku i konsumentów, badania, zrozumienie potrzeb odbiorców, świadome patrzenie na konkurencję. Sztuka projektowania przedmiotów to sztuka rozumienia klienta i możliwości firmy, dla której się pracuje. Opracowywanie produktu musi być adekwatne do segmentu rynku, w jakim działa firma. To też zrozumienie, że na sukces rynkowy produktu wpływa wiele innych czynników, które musi znać i rozumieć dizajner. Projektowanie w przedsiębiorstwie to proces, który jest wpisany w określony czas związany z harmonogramem działania firmy, dynamikę i odpowiedzialnych za niego ludzi. W niektórych firmach o tym, co zostanie wprowadzone na rynek, decyduje jednoosobowo właściciel czy prezes w innych są to decyzje zespołów i ich szefów. W procesie multidyscyplinarnego projektowania trzeba wziąć pod uwagę, że w firmie każdy jest ważny i aby dojść do konsensusu, trzeba potrafić współpracować i rozumieć swoją rolę. W procesie tym istotna jest umiejętność dostosowania się do potrzeb, umiejętność rezygnacji z pewnych rozwiązań. Firma przetrwa wtedy, gdy jej produkty będą kupowane, i tak firmy muszą działać. Dizajner jest częścią tego mechanizmu.