Szkło jest wszechobecne w najbliższym otoczeniu człowieka. Choć ma wielorakie zastosowanie, najczęściej towarzyszy nam przy codziennych posiłkach czy też odświętnych spotkaniach. Na tyle przywykliśmy do jego użyteczności, dyskretnego współuczestnictwa, że często nie zwracamy już uwagi na estetyczną atrakcyjność, o którą, bez wątpienia, z niebywałą pieczołowitością dbali Jan i Eryka Drost w swoich projektach realizowanych przez hutę szkła w Ząbkowicach. W Muzeum Miasta Gdyni trwa obecnie wystawa poświęcona ich twórczości.
Po światowym kryzysie ekonomicznym, który miał miejsce w latach 30-tych minionego wieku, w 1945 roku huta szkła w Ząbkowicach zostaje przejęta przez polskie władze i przekształcona w przedsiębiorstwo państwowe, stając się w 1960 ośrodkiem wzorcowym. Kierownictwo obejmuje wówczas Jan Sylwester Drost. 5 lat później do zespołu dołącza jego małżonka – Eryka Trzewik-Drost. Choć ich przygoda ze szkłem rozpoczyna się już podczas studiów w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych), to w ząbkowickiej hucie mogą w pełni realizować twórcze ambicje, by w końcu poprzez swoje działania trwale zapisać się na kartach historii wzornictwa szkła.
Wiodącą technologią w Hucie Szkła Gospodarczego Ząbkowice była tzw. prasówka – technika szkła prasowanego dająca możliwość szybkiej i taniej produkcji, stwarzająca jednak pewne restrykcyjne ramy, w których pomysłowość projektanta musi się zmieścić – metalowe formy powinny być technicznie nieskazitelne aby możliwe było wielokrotne powielanie wzoru. Ograniczenia te nie zahamowały dążeń małżeństwa Drostów do wizualnej perfekcji i funkcjonalnej prostoty. Nie poddając się pokusie zachowawczości, ku uciesze hutników znużonych masową produkcją, zespołowo podejmowali ryzyko eksperymentowania z innowacyjną technologią. Z odwagą korzystali też z koloru, przez lata ożywiając przestrzenie wielu polskich domów.
Wystawa będąca kolejną odsłoną cyklu Polskie Projekty Polscy Projektanci ukazuje dorobek Eryki Trzewik-Drost i Jana Sylwestra Drosta w sposób niezwykły. Nie tylko podkreśla jak ponadczasowe oraz wyjątkowe pod względem technologicznym były wyroby huty Ząbkowice, ale dzięki doskonałemu wyeksponowaniu odrywa je od znanego kontekstu i stawia w nowym świetle, a to jest przez nie dynamicznie przetwarzane – mnogość raz geometrycznych, raz miękkich, organicznych reliefów na zmianę załamuje i odbija wiązki promieni, odgrywając na szklanej powierzchni optyczne spektakle. Przedmioty użytkowe, zgodnie z zamiarem kuratorek, w muzealnej przestrzeni zamieniają się w obiekty kolekcjonerskie, które chce się mieć, dotknąć, ocalić od zapomnienia.
Wystawa Eryka i Jan Drostowie. Polskie Projekty Polscy Projektanci
Muzeum Miasta Gdyni
4.07.2021–9.01.2022
Kuratorki: Barbara Banaś, Marta Borowska-Tryczak, Anna Śliwa
Współorganizatorem wystawy Eryka i Jan Drostowie. Polskie Projekty Polscy Projektanci jest Muzeum Narodowe we Wrocławiu.
więcej informacji: muzeumgdynia.pl/wystawa/eryka-i-jan-drostowie-polskie-projekty-polscy-projektanci