Jak dobrze zaprojektować książkę dla dzieci? Jak działać w zgodzie z intuicją i jak zdefiniować swój twórczy styl? Na czym polega współpraca z wydawnictwem oraz jakie są realia rynku? Jak polscy ilustratorzy zostali zaprezentowani w Bolonii?
Na te i inne pytania mogliśmy usłyszeć odpowiedź podczas 9. edycji wydarzenia Książka dobrze zaprojektowana – zacznijmy od dzieci, które odbyło się 25 kwietnia w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Motywem przewodnim tegorocznej konferencji stało się hasło „Książki dla dzieci – jak to się robi?”.
Wydarzenie organizowane co 2 lata, cieszy się dużą popularnością, zrzeszając ilustratorów, wydawców oraz, co podkreśla organizator, „wszystkich miłośników mądrych, ciekawych, pięknie zilustrowanych i świadomie zaprojektowanych książek dla najmłodszych”.
W tym roku głos zabrały: Agata Królak, Anita Wincencjusz-Patyna, Marzena Smyłła, Ewa Kokot oraz Magdalena Kłos-Podsiadło.
Wykładem otwierającym konferencję stał się głos Agaty Królak, która na podstawie osobistych doświadczeń ilustratorki, opowiedziała o tym „Jak pracować blisko siebie i nie uciec”. Temat okazał się niezwykle bliski dla każdej osoby zajmującej się twórczością. Czym jest kryzys i czy jest nam potrzebny? Gdzie znajduje się nasza strefa komfortu? Co sobie wmawiamy i czy to co robimy jest ciągle aktualne?
Ilustratorka pokazała, że warto stawiać sobie pytania, zastanawiać się gdzie dążymy i budować stopniowo swoją samoświadomość. Agata Królak zachęcała do wyznaczania własnych definicji, ciągłej eksploracji i kreatywnego błądzenia oraz kultywowania postawy amatora. Rozwój to proces, który nie jest liniowy i wymaga napotykanych po drodze kryzysów.
Zajmująca się edukacją poprzez sztukę Ewa Kokot, zwróciła uwagę na rodzaj misji, który mogą nieść projektanci. Organizowanie warsztatów, otwartych wydarzeń kreatywnych i animowanie działań twórczych pozwala na budowanie wspólnoty wobec sztuki. Uczy to uważności na bycie z drugim człowiekiem. Ewa Kokot opowiedziała o przeprowadzonych we współpracy z twórcami warsztatach, które integrowały dzieci i dorosłych, budowały kompetencje społeczne oraz poszerzały wrażliwość artystyczną.
O kreatywnym podejściu do świata, nie osadzonym w próżni, lecz w wymianie z drugim człowiekiem, opowiedziała także Marzena Smyłła. Historyczka i literaturoznawczyni zaprezentowała twórczość Franciszki i Stefana Themersonów. Themersonowie w swoich działaniach wyróżniali się eksperymentowaniem. Nie tworzyli stylu, ale projektowali każdą książkę tak by odkryć coś nowego. Uznawali, że to co jest normą to kwestia pewnej umowy, do której nie trzeba się przywiązywać. Ich prace były totalne, obejmowały nie tylko ilustrację, ale też typografię, która łączy się z obrazem tworząc pełny projekt.
Niezwykle praktyczny i osadzony w realiach rynku, okazał się wykład Magdaleny Kłos-Podsiadło, założycielki i redaktorki naczelnej wydawnictwa Wytwórnia. Prelegentka opowiedziała o swoich początkach i rozwoju wydawnictwa od momentu jego założenia. Zwróciła uwagę na ważne dla twórców aspekty prawne oraz opowiedziała o tym jak wygląda proces współpracy ilustratora z wydawnictwem.
Anita Wincencjusz-Patyna, historyczka i krytyczka sztuki, zrelacjonowała wystawę Hi! Picture this! Contemporary Illustration from Poland, która wchodziła w program towarzyszący tegorocznych Międzynarodowych Targów Książki dla Dzieci w Bolonii. Wystawa odbyła się w Teatro Testoni Ragazzi i prezentowała szeroki przegląd współczesnej, polskiej ilustracji dla dzieci. Ilustracje emanowały energią i kolorem, zachęcały do budowania relacji, dialogów oraz odkrywania różnorodności świata. Wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród odbiorców, zarówno dorosłych, jak i dzieci.
Warto podkreślić, że Książka dobrze zaprojektowana to nie tylko konferencyjne wykłady. W tym roku integralną częścią wydarzenia stały się konsultacje portfolio dla twórców wchodzących na rynek ilustratorski. Konsultacje przeprowadziły wydawczynie z wydawnictw Muchomor, Widnokrąg oraz Wytwórnia. Ponadto wernisaż miały aż trzy wystawy poświęcone ilustracji dziecięcej: Dwa, Trzy… Wszyscy! Ilustrowane opowieści o byciu razem, Ukos światła. NEW ART.BOOK oraz Ilustracja z Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Dwa, Trzy… Wszyscy!
Do 10 czerwca w katowickim Rondzie Sztuki oglądać można wystawę Dwa, Trzy… Wszyscy! Ilustrowane opowieści o byciu razem. Wystawa zachęca do czytania, odczuwania i dotykania. Młodzi odbiorcy mają szansę między innymi poleżeć na wielkiej łapie psa, dorysować na ścianie Coś i Nic, zagrać w memory oraz sprawdzić co ma dżdżownica w środku. Każdy jest tu mile widziany – to okazja do wspólnego tworzenia, współpracy i zadawania pytań.
Tegoroczne wydarzenie jak zawsze okazało się być świętem dobrze zaprojektowanej książki. Był to czas obfity w dyskusje, wymiany doświadczeń oraz refleksje, które pozostaną z nami na długo. Zarówno społeczność akademicka, goście, jak i wszyscy miłośnicy książek dziecięcych, mieli okazję poszerzyć wiedzę oraz zagłębić się w świat ilustracji i literatury dziecięcej.
—
zdjęcia: Michał Jędrzejowski
