Graduation Projects to przegląd organizowany od 2002 roku. Wtedy też na łamach kwartalnika projektowego „2+3D” opublikowano wybór dyplomów projektowych. W ciągu kolejnych lat jako organizator włączył się Zamek Cieszyn, a konkurs zyskał charakter międzynarodowy. Najpierw zaproszono do uczestnictwa absolwentów z Czech, Słowacji i Węgier, a z czasem do jury dołączyły międzynarodowe jednostki zajmujące się designem: Hungarian Design Council, CZECHDESIGN i Slovak Design Center.
W Graduation Projects nie przyznaje się miejsc i nagród, laureaci wyróżnieni są na równym poziomie poprzez publikację w katalogu oraz prezentację prac na wystawach w kraju i za granicą. W tym roku zgłoszono 273 prace dyplomowe, z których wybrano 30 laureatów. Po raz pierwszy sponsorem była firma Comarch SA, która ufundowała cztery nagrody specjalne w postaci płatnych staży.
8 grudnia uczestniczyłam w obradach w kategorii 2D jako obserwator. W Zamku Cieszyn spotkali się członkowie jury, żeby w ramach ostatniego etapu przejrzeć kilkadziesiąt najlepszych prac i wybrać laureatów. Jury obradowało w składzie: Agata Korzeńska (Idee ), Filip Tofil (STGU ), Filip Blažek (TYPO ), Vojto Ruman (1977 , Slovak Design Center ), Balázs Balogh (Hungarian Design Council ), Sebastian Woźniak (Comarch SA ). Zakres tematyczny był szeroki: od projektów artystycznych, eksperymentalnych, o charakterze manifestu, przez identyfikacje wizualne, aplikacje, kroje pisma, opakowania, gry planszowe, po narzędzia edukacyjne i akcje społeczne. Z tego powodu ciężko o jednolite kryteria oceny. Jednak jest kilka istotnych aspektów, które zdyskwalifikowały niektóre projekty i zdecydowały o zwycięstwie innych.
Pierwsza refleksja dotyczy sposobu prezentacji. Każdy uczestnik przedstawia swój projekt w maksymalnie dziesięciu slajdach, którym towarzyszy opis w rodzimym języku i po angielsku. Niestety, bardzo często zdarza się, że z samej prezentacji nie jesteśmy w stanie stwierdzić, na czym polega istota projektu. Szczególnie w przypadku, kiedy grupą docelową są niepełnosprawni czy osoby z jakimiś problemami (dyslektycy, osoby starsze), rozwiązania techniczne czy wizualne powinny być jasno wytłumaczone. Na prezentacji warto przedstawić pełny zakres projektu – nie tylko kilka ładnych zdjęć. Zdarzały się koncepcje obiecujące, ale niezrozumiałe. Takie, których zastosowania trzeba było się domyślać, a opis nie dostarczał wystarczających informacji. Nawet najlepszy projekt bez dobrej prezentacji zginie wśród takiej liczby zgłoszeń.
Kolejna sprawa to autentyzm i adekwatność środków. Tutaj akurat na celowniku są głównie projekty społeczne. Czy autor projektu faktycznie interesuje się tematem? Czy może jego projekt powstał tylko w programie graficznym i nigdy nie został skonsultowany z faktycznym odbiorcą? Co roku powstają projekty poruszające istotne kwestie społeczne. Są piękne, artystyczne i… bezużyteczne. W swojej formie nigdy nie trafiłyby do grupy docelowej − czy to ze względu na użyty język, czy też przez kosztowną technikę produkcji. Tworzą pozór zmiany, ale nie mówią językiem osób, do których są skierowane.
Zdarzały się także projekty dobre i poprawne, jednak powielające funkcjonalności istniejących już aplikacji czy stron internetowych. Wydaje się, że problemem mógł być sam dobór tematu albo niewystarczająca analiza rynku. Czasem brakowało też powiewu świeżości w wymiarze wizualnym. Stosowanie popularnych rozwiązań graficznych może sprawdzić się w projekcie semestralnym, ale wobec projektów dyplomowych oczekiwania są nieco większe.
Na pewno warto przyjechać do Cieszyna i zobaczyć zwycięskie dyplomy. Tegoroczny wernisaż wystawy Graduation Projects połączony był z czternastymi urodzinami Zamku Cieszyn, które odbywały się pod hasłem: „Dizajn i sąsiedztwo”. Wernisaż odbył się 2 marca 2019.
fot. materiały prasowe Zamek Cieczyn
Graduation Projects 2018
2–31.03.2019
Zamek Cieszyn, budynek A, sala wystawowa
więcej informacji: zamekcieszyn.pl
Z pracami laureatów Graduation Projects 2018 można też zapoznać się na stronie: www.graduationprojects.eu
