Po tragicznej śmierci prezydenta Pawła Adamowicza trójmiejska młodzież zorganizowała marsz Ponad Podziałami, który przeszedł ulicami Gdańska 6 lutego 2019 roku. W tym trudnym momencie uczennice i uczniowie – inspirowani postulatami spisanymi na słynnych tablicach z sierpnia 1980 roku – sformułowali 21 nowych postulatów, na miarę XXI wieku. Chcieli wyrazić swoje potrzeby, żądania i apele. Opowiedzieć, jaka Polska im się marzy i czego nie akceptują zarówno w małej codzienności, jak i w dużej polityce.
Są to postulaty odnoszące się z jednej strony do spraw, które wydają się bliskie ludziom młodym, z drugiej jednak – diagnozują one problemy uniwersalne, typowe dla XXI wieku i wyzwań cywilizacyjnych. Młodzi apelują m.in. o tolerancję, równouprawnienie, o wyższy poziom dyskursu medialnego, o nowy język polityki, o kolegialne podejmowanie decyzji, a także o szeroko pojętą praworządność. Ponadto zachęcają do aktywizmu na wielu polach: od szkoły po planetę.
Drugim etapem tej spontanicznej i oddolnej inicjatywy jest realizacja wizualnej kampanii społecznej z wykorzystaniem postulatów. Celem tej akcji jest przede wszystkim popularyzacja haseł, a także połączenie ich z obchodami 40. rocznicy Porozumień Sierpniowych.
Europejskie Centrum Solidarności ogłosiło otwarty nabór do projektu, którego finałem jest wizualna kampania społeczna. Zadaniem osób biorących udział w inicjatywie było stworzenie plakatu, który zilustruje jeden z 21 postulatów spisanych na rzecz lepszego świata. Do udziału w projekcie zgłosiło się ponad 70 twórczych i zaangażowanych osób (w rozmaitym wieku: od czterdziestu do kilkunastu lat). Mieszkają w Polsce oraz innych krajach Europy. Stosują różnorodne techniki artystyczne – malują, ilustrują, fotografują, projektują graficznie. Do wysłania zgłoszenia motywowała ich wartość społeczna projektu i możliwość realizacji swoich artystycznych pasji oraz idei.
Ostatecznie wyłoniono 21 osób, które pracowały w 7-osobowych zespołach w pierwszych dwóch tygodniach sierpnia. W stworzeniu koncepcji i realizacji projektów wspierała ich trójka tutorów – doświadczeni artyści i dizajnerzy, mistrzowie komunikacji wizualnej – Edgar Bąk, Anita Wasik i Ania Witkowska.
Treść każdego postulatu została zinterpretowana wizualnie. Autorki i autorów plakatów wyróżnia wielość stosowanych technik artystycznych. Dzielą miejsca zamieszkania, daty urodzenia i ścieżki edukacji. Łączą zaś autentyczność i zaangażowanie obywatelskie.
40. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych to właściwy moment, by zaprezentować 21 postulatów Młodych Ponad Podziałami szerszej publiczności w formie kampanii społecznej.
Anita Wasik
„Wspaniale było pracować z młodymi projektantami zaangażowanymi społecznie i politycznie, z otwartymi umysłami i sercami. Dzięki takim spotkaniom odzyskuję wiarę w człowieczeństwo.”
Ania Witkowska
„21 postulatów Młodych Ponad Podziałami dało mi szansę popracować w świetnej grupie młodych, utalentowanych osób nad wizualną interpretacją „palących” społecznych, politycznych czy ekonomicznych tematów.
W trakcie drugiego z naszych spotkań online (7 sierpnia) doszło do krwawych zamieszek na Krakowskim Przedmieściu, stąd 7 postulatów przeznaczonych do pracy w „mojej” grupie projektantek i projektantów, wybrzmiało jeszcze mocniej, bo dotyczyły wolności człowieka, tolerancji, równego traktowania płci, braku przemocy.
Brutalna rzeczywistość zaciążyła na wstępnej fazie projektowej i dzięki temu kilka wstępnych pomysłów transformowało w nowym kierunku, co najlepiej odzwierciedla interpretacja postulatu nr 11. Sądzę, że właśnie wtedy – mimo że wirtualnie – poczuliśmy, że efekt naszej współpracy staje się bardzo istotny, skoro znajdzie ujście w przestrzeni publicznej (outdoor), że ma sens, jeśli zostanie zauważony.
Bardzo dziękuję wszystkim uczestnikom za zaangażowanie, pracę, użycie własnego twórczego warsztatu, serca i umysłu, bo czasu było niewiele, a zagadnienia trudne, a wręcz bolesne…”
Edgar Bąk
„Najlepiej jest pracować na dobrym materiale, a postulaty Młodych Ponad Podziałami były świetnie napisane i wyrażały nasze myśli. Młodzi to świetna inicjatywa i cieszę się, że Europejskie Centrum Solidarności tak umiejętnie połączyło siły wszystkich uczestników. To dobry sposób na zagospodarowanie chociaż części tej politycznej energii, która w nas kipi, kiedy następuje rozjazd pomiędzy kierunkiem, w którym zmierza świat (katastrofa klimatyczna, jakość debaty publicznej), a biernością polityków.
Bardzo lubię pracować z grupą i cieszę się, że kolejny raz miałem taką możliwość. W grupie byli ludzie o bardzo różnym podejściu i ta różnorodność jest stymulująca. Każdy reprezentuje odmienne podejście, a zadaniem tutora jest odczytanie intencji, pokierowanie nimi. Często jednak po prostu się zachwycałem widząc niemalże skończone prace, na temat, odważne formalnie, czułe plastycznie. Spektrum stylistyczne było bardzo różnorodne, od plakatów czerpiących z rodzimej tradycji graficznej, aż po rozwijanie własnych, autorskich sposobów mówienia. Ciekawy jestem, jak to się przełoży na odbiór, czy wygrają ci, którzy starają się być post-komercyjnie skuteczni, czy po prostu liczy się atrakcyjny plakat, działający tu i teraz, w konkretnej przestrzeni estetycznej, w trendzie – który jest czytelny dzisiaj i dzisiaj konsumowany.”
Kampania społeczna jest realizowana od 22 sierpnia 2020 roku zarówno w przestrzeni miejskiej Trójmiasta, przy budynku ECS, jak i w internecie.
Otwarcie wystawy grafik z postulatami: 28 sierpnia, piątek, godz. 17.30; główne wejście do Europejskiego Centrum Solidarności od strony historycznej Bramy nr 2.
Opieka artystyczna / Edgar Bąk, Anita Wasik, Ania Witkowska
Opieka redakcyjna / Paweł Sitkiewicz
Realizacja i współpraca / zespół Europejskiego Centrum Solidarności: Dorota Brzezińska, Magdalena Fryze-Seroka, Iwona Katarzyńska-Czaplewska, Aneta Lehmann, Zuzanna Marcińczyk, Patrycja Medowska, Magdalena Mistat, Agnieszka Wichrowska / zespół Młodych Ponad Podziałami: Julia Borzeszkowska, Maciej Hoffmann, Jakub Retyk
—
materiały prasowe organizatorów