Nr 15/2022 Wzornictwo w PRL-u
5 Wczasy polityki, wczasy wolności

Nr 15/2022 Wzornictwo w PRL-u

Biblioteka
  1. Wstęp

  2. Innowacja i eksperyment jako stymulatory (?) wzornictwa czasów PRL

  3. Polska tkanina dekoracyjna okresu poodwilżowego – nowe perspektywy, nowe techniki

  4. Między meblem a aparatem. W stronę społecznej historii sprzętów elektrycznych i elektronicznych w powojennej Polsce

  5. Wzornictwo środków produkcji w czasach PRL-u

  6. Wczasy polityki, wczasy wolności

  7. „Niezły bajer”, czyli o krotochwilnych rzeczach u schyłku PRL-u

  8. Długa historia fotela RM58*


5 Wczasy polityki, wczasy wolności

Artykuł analizuje wypoczynek w PRL-u jako wyraz egalitaryzującej polityki władz, a wczasy pracownicze jako miejsce systemowych rozwiązań oraz obszar działań propagandowych. Pokazuje, jak zmienia się sposób wypoczynku, od narzuconego kolektywnego w latach 40. i 50., przez coraz bardziej aktywną turystykę indywidualną w latach 60., po pola namiotowe i kempingi zapełnione namiotami i przyczepami w latach 70. i 80. Wypoczynek jako forma podporządkowania się totalitarnej polityce władz, a z czasem wyraz dążenia do uniezależnienia się i wolności osobistej. Tekst omawia także najpopularniejsze produkty przemysłu turystycznego Polski Ludowej: buty Maratony z nowotarskich zakładów Podhale, kultowy namiot Mikro 2 z Zakłady Sprzętu Technicznego i Turystycznego w Legionowie, a także nieśmiertelną, do dziś produkowaną, niewiadowską przyczepę projektu Janusza Zygadlewicza.

Turystyka i wypoczynek w PRL-u były zaplanowane i zracjonalizowane przez państwo. Czas pracy i czas wolny obywatela były pod kontrolą: wczasy, ale pracownicze, wyjazdy, ale zorganizowane. Nawet produkty takie jak rowery, plecaki, namioty, kajaki, narty – czyli sprzęt turystyczny – podlegały ocenie komisji asortymentowych i wchodziły do produkcji na mocy decyzji politycznych.