Przyjemność jest pojęciem złożonym, obejmującym zróżnicowane zjawiska, od pożądania i antycypacji nagrody, poprzez delektowanie się nią, aż po stan satysfakcji i nasycenia. Mózg wyposażony jest w rozbudowany system odczuwania przyjemności na poziomie chcenia, lubienia i świadomej oceny. Co ciekawe, proste przyjemności zmysłowe i wyższe aktywują te same struktury i obwody neuronalne. Być może neuronauka załagodzi spór między hedonizmem (kolekcjonowaniem przyjemnych doznań) i eudajmonizmem (podążaniem za wartościami i sensem)? Doświadczanie przyjemności ma pozytywny wpływ na zdrowie (przyspiesza rekonwalescencję), funkcjonowanie poznawcze (wspomaga myślenie kreatywne) i społeczne (skłania do pomagania innym, altruizmu). Współczesna ergonomia wykazuje tendencję do ujmowania doświadczenia hedonicznego jako niezbędnej części dobrego rozwiązania projektowego. Można zakładać, że doświadczenie hedoniczne powstaje w relacji z obiektami i systemami, które uwzględniają trzy fundamentalne potrzeby ludzkiego umysłu – potrzebę sensu, kontroli i balansu.
Nr 0/2019 Otwarcie pola
4 Przyjemność. Od neuronauki do ergonomii emocji
Nr 0/2019 Otwarcie pola
Biblioteka
Publikacja 11.03.2019
-
Wstęp
-
Sprzężenie dodatnie
-
Projektowanie degradacji
-
Emocje. Kluczowy czynnik w projektowaniu
-
Przyjemność. Od neuronauki do ergonomii emocji
-
Osobiste tajemnice czy wszechwiedzący narrator. Użycie pierwszej osoby liczby pojedynczej przy tworzeniu bohaterów i scenariuszy
-
Projektowanie wobec kultury opresji. O strategiach projektowych Krzysztofa Wodiczko

fot. Marek Pawłowski
Adiunkt w Instytucie Psychologii Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1985–2011 związana z Zakładem Ergonomii Collegium Medicum UJ. Od roku 2002 jest konsultantem z zakresu psychologii i ergonomii poznawczej Wydziału Form Przemysłowych Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jej zainteresowania badawcze obejmują zagadnienia chronopsychologii, senności i deficytu snu, nastrojów i doświadczeń hedonicznych.