Pierwsze dekady XXI wieku przyniosły ze sobą świadomość postantropoceniczną, postulującą wyrugowanie człowieka z centrum ziemskiego ekosystemu i konstruowanie przekonania o konieczności wpisania życia ludzkiego w szerszy kontekst, zakładający dbałość o różnorodność gatunkową w świecie fauny i flory. W obliczu tej zmiany zanegowane zostały dotychczasowe reguły, którymi kierowali się projektanci. Nie tylko poddano krytyce zasady uznawane dotąd za gwarancję propagowania dobrego designu, ale podważono również sensowność postulatów funkcjonalistów i zakwestionowano słuszność dążenia do projektowania skoncentrowanego na użytkowniku (human centered design), które opierało się w gruncie rzeczy na artykułowaniu interesów producenta czerpiącego zyski ze sprzedaży towarów i usług. Rozpoznanie negatywnych mechanizmów kształtujących metody projektowania zmusza uczestników tego procesu do podjęcia działań naprawczych. Będą one skierowane przede wszystkim w stronę ochrony różnorodności biologicznej na planecie. Zwiastuny nowej postawy można odnaleźć między innymi w zleceniach realizowanych ostatnio przez Maję Ganszyniec na zamówienie firm Comforty oraz BMW. Na obecnym etapie trudno jednak przewidzieć, czy ujawniający się w tych projektach trend stanie się nurtem wiodącym.
Nr 23/2024 Opowiadanie o polskim designie
Biblioteka-
Wstęp 23
-
Lśniąca nowoczesność w ruchu. Projekt skutera Osa, relaks i konsumpcja w długich latach 60.
-
Życie rzeczy i życie z rzeczami. Jak badać urządzanie mieszkań w PRL-u?
-
Polski design w obliczu zmiany paradygmatu
-
W poszukiwaniu sposobu na modę
-
Razem, nie osobno, czyli o zawodowych małżeńskich kooperacjach. Casus projektantów szkła i ceramiki użytkowej lat 60. XX wieku
-
Totalność Cepelii
Historyczka sztuki i kuratorka wystaw, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1988 roku wykłada zagadnienia sztuki współczesnej i historii designu w wyższych uczelniach w Katowicach, Gliwicach, Krakowie i Warszawie, stypendystka fundacji Gerda Henckel Stiftung oraz DAAD, autorka artykułów i książek traktujących o sztuce nowoczesnej i współczesnej, modzie, designie i historii miast, napisała między innymi: Pałace i zamki pruskiej części Górnego Śląska (2001), Chaos i uporządkowanie. Dylematy architektoniczne na przemysłowym Górnym Śląsku w latach 1763–1955 (2005), Art deco (2013), Ikony dizajnu w województwie śląskim (2012), Polski design (2014), Historia mody od krynoliny do mini (2017), Ikony architektury w województwie śląskim (2019).