Nr 4/2020 Projektowanie uniwersalne
1 O co tyle szumu? Projektowanie uniwersalne

Nr 4/2020 Projektowanie uniwersalne

Biblioteka
  1. Wstęp

  2. O co tyle szumu? Projektowanie uniwersalne

  3. Wpływ ruchów społecznych na rozwój projektowania uniwersalnego

  4. Długa droga do projektowania uniwersalnego

  5. Przestrzeń przyjazna niewidomym – przestrzenią uniwersalną

  6. Projektowanie kompromisu, czyli dotykowe ilustracje również dla widzących…

  7. Wybrane aspekty funkcjonowania osób z autyzmem i ich nietypowe potrzeby w zakresie dostępu do dóbr i usług

  8. Wzorce uczenia się. Inteligentne zabawki dla dzieci z zaburzeniami autystycznymi


1 O co tyle szumu? Projektowanie uniwersalne

W artykule opisano źródła projektowania uniwersalnego oraz jego prekursorów. Dokonano analizy siedmiu zasad projektowania uniwersalnego stworzonych na Uniwersytecie Stanowym w Północnej Karolinie, wskazując przykłady ich stosowania w architekturze, wzornictwie, informatyce.

Projektowanie uniwersalne porównane zostało z wiedzą ergonomiczną, na którą składają się badania prowadzone od kilkudziesięciu lat w takich dziedzinach jak antropometria, biologia, psychologia, socjologia, kultura i inne. Porównanie to wykazało, że projektowanie uniwersalne stanowi kontynuację już istniejących rozwiązań oraz wykorzystuje znane i stosowane od lat zasady dizajnu. Wykazano, że istotną zasługą projektowania uniwersalnego jest zwrócenie uwagi na konieczność poszerzania grupy docelowej użytkowników i koszty społeczne wynikające z braku myślenia o wszystkich osobach. Do popularyzacji tej idei przyczyniło się ujęcie zasad tworzenia użytecznych projektów w siedmiu prostych i łatwych do zapamiętania punktach.

W dalszej części artykułu projektowanie uniwersalne jako metodologia wykorzystująca wiedzę naukową zostało poddane ocenie krytycznej. Podano przykłady innych metodologii projektowania, umożliwiających uzyskanie odmiennych rezultatów, wykazując ich zalety i wady. Opisano także źródła proponujące dodanie lub uzupełnienie zasad projektowania uniwersalnego.

W wyniku analiz wykazano, że projektowanie uniwersalne wykorzystuje znane już wcześniej zasady i nie może być ujmowane w oderwaniu od wiedzy ergonomicznej. Pokazano także, że skupia się ono przede wszystkim na parametrach fizycznych użytkowników, nie odnosząc się do problemów takich jak komfort człowieka, jego odczucia, potrzeby społeczne czy zróżnicowanie kulturowe. W ten sposób nie gwarantuje, że zaprojektowane uniwersalnie – architektura, przedmioty lub rozwiązania cyfrowe – będą chętnie używane.

We wnioskach wskazano, że opracowanie dobrego projektu wymaga zazwyczaj jednoczesnego zastosowania kilku metod, ale jednocześnie sam ich dobór nie jest gwarancją sukcesu projektanta.