Nr 23/2024 Opowiadanie o polskim designie
1 Lśniąca nowoczesność w ruchu. Projekt skutera Osa, relaks i konsumpcja w długich latach 60.

Nr 23/2024 Opowiadanie o polskim designie

Biblioteka
  1. Wstęp 23

  2. Lśniąca nowoczesność w ruchu. Projekt skutera Osa, relaks i konsumpcja w długich latach 60.

  3. Życie rzeczy i życie z rzeczami. Jak badać urządzanie mieszkań w PRL-u?

  4. Polski design w obliczu zmiany paradygmatu

  5. W poszukiwaniu sposobu na modę

  6. Razem, nie osobno, czyli o zawodowych małżeńskich kooperacjach. Casus projektantów szkła i ceramiki użytkowej lat 60. XX wieku

  7. Totalność Cepelii


1 Lśniąca nowoczesność w ruchu. Projekt skutera Osa, relaks i konsumpcja w długich latach 60.

Najnowsze studia historyczne rozszerzają koncept długich lat 60., charakteryzujących się kulturowymi i społecznymi transformacjami, poza Zachód, na inne, części świata, także państwa socjalistyczne. Jednym z podstawowych wyróżników tamtego okresu na Zachodzie było wydłużenie czasu odpoczynku oraz obfitość dóbr konsumpcyjnych. Centralnie sterowane gospodarki krajów socjalistycznych także skupiły się na artykułach konsumpcyjnych. W przypadku Polski jedną z przesłanek destalinizacji w 1956 roku była niewystarczająca dostępność przedmiotów codziennego użytku – partia zawiodła oczekiwania dotyczące materialnego dostatku. Podobnie jak na Zachodzie, w socjalizmie rolę tworzenia pożądanych przedmiotów powierzono projektowaniu. Na podstawie studium przypadku skutera Osa artykuł bada rolę wzornictwa w konsumpcji w socjalistycznej Polsce. W tym celu posłużono się paradygmatem produkcyjno-konsumpcyjno-mediacyjnym, wprowadzonym do historii wzornictwa przez Grace Lees-Maffei. Model ten uwzględnia konsumpcję i mediację przy analizie obiektów projektowania. Następnie artykuł rozważa, w jaki sposób skuter Osa znalazł się na łamach tygodnika dla kierowców „Motor”, oraz bada sposoby jego konsumpcji. Zgodnie z założeniem projektowym nadwozie Osy reprezentowało nowoczesność, a magazyn „Motor” promował skuter jako przeznaczone dla mężczyzn narzędzie relaksu. W wymiarze konsumpcyjnym Osa stała się towarem luksusowym i pomimo osadzenia w kulturze młodzieżowej zaznaczała nierówności w dostępie do motoryzacji indywidualnej.