Nr 22/2024 Sztuczna inteligencja

Nieśmiałe zainteresowanie, fascynacja, euforia, niepokój, obawa, panika… to emocje, które – często równocześnie – pojawiają się jako reakcja na niezwykle dynamiczny rozwój generatywnej sztucznej inteligencji. Poprzedni numer pisma pokazywał uczucia w kontekście projektowania, a ostatni artykuł dr. Dawida Wienera o emocjonalnej dolinie osobliwości był znakomitym pomostem do tematu, któremu poświęciliśmy numer 22.

W poniższym artykule staramy się nakreślić rozwój koncepcji, jakie stoją za AI, zmiany paradygmatów w obrębie tej dziedziny, a także filozoficzne – w szerokim znaczeniu tego słowa, to znaczy pisane nie tylko przez filozofów – ujęcia sztucznej inteligencji. Rozważamy również rolę projektantów w obrębie tego zjawiska. Sądzimy, że w ten sposób wyznaczymy pole, w którym pytanie o AI będzie łatwiejsze.

W okresie gwałtownego rozwoju AI refleksja nad jej rolą w projektowaniu staje się zagadnieniem wymagającym pilnej uwagi i pogłębionej analizy. Rozumienie możliwości i ograniczeń generatywnej sztucznej inteligencji jest bowiem jedyną drogą do zrównoważonego oraz etycznego z niej korzystania.

Swobodny dostęp do generatywnej AI zmienił znacząco postrzeganie pracy twórcy. Jednak procesy, które miały być nieskomplikowane i automatyczne, wciąż wymagają asysty użytkownika w zakresie kreatywności. Jak mówić do sztucznej inteligencji, aby faktycznie nas słuchała?

Generatywna AI dostarcza nowych wyzwań, które mogą wpłynąć na zupełne przedefiniowanie zarówno edukacji, jak samej pracy projektowej. Wieloletnie zaangażowanie projektantów w budowanie aktualnego krajobrazu cyfrowego, nie zostało dostatecznie zasilone refleksjami nad tym, jak projektować automatyzację, która sprzyjałaby dobrostanowi użytkowników. Czy inne sztuczne inteligencje są możliwe?

Rosnąca liczba produktów cyfrowych opartych na technologiach AI stawia przed projektantami user experience nowe wyzwania. Zmieniająca się technologiczna rzeczywistość będzie wymagała od dizajnerów rozszerzenia kompetencji i nawiązania współpracy z inżynierami od AI.

Obecnie zauważyć możemy prześciganie się w prasowych przekazach o przykładach stosowania generatywnej SI. Często przemilcza się jednak niewygodny temat konsekwencji prawnych takich modyfikacji efektów cudzej pracy, których używa się do trenowania SI, a takie następstwa niewątpliwie istnieją.

Naszą cywilizację toczy rak. Jest to rak technologiczny, o którym pisał Aurélien Barrau. Jak każdy nowotwór, rozwija się poprzez mutacje, przerzuty i rozsiew. Jego złośliwe komórki mają własne mechanizmy selekcyjne i opierają się procesom homeostazy i senescencji (starzeniu komórkowemu). W etiologii choroby wskazuje się na upowszechnienie generatywnych systemów sztucznej inteligencji. Czy istnieje lekarstwo?

Sztuczna inteligencja jest narzędziem. Narzędziem wszechobecnym, nie zawsze widocznym, rozwijającym się w niesamowitym tempie. Jaki będzie miała wpływ na kształtowanie się zmysłu estetycznego kolejnych pokoleń? Jak odnajdziemy się w idealnym świecie przyszłości? I czy faktycznie będzie on idealny?