Nr 12/2022 Doświadczanie

User experience jest obecnie jednym z najbardziej nośnych tematów w dizajnie. Liczne konferencje, warsztaty i webinary poruszają zagadnienie projektowania doświadczeń, stając się platformami do wymiany myśli i wypracowywania nowych idei. Łączą dizajnerów, badaczy, programistów, socjologów i psychologów, tworząc pole przenikania się dziedzin. Mało kto jednak zadaje sobie pytanie, czym tak naprawdę jest doświadczenie i w jaki sposób można je projektować.

Obecny etap rozwoju user experience w Polsce wiąże się z różnicowaniem się ról zawodowych i systematycznym wzrostem liczby badaczy działających wewnątrz organizacji i w agencjach badawczych. Rosnącym potrzebom rynku towarzyszy postępująca dojrzałość organizacji pod względem user experience.

Badania doświadczenia użytkownika są przez nas traktowane jako niezbędny, ale też i neutralny element szerszego procesu projektowania. Co jednak, jeśli etap ten nie jest tak neutralny, jak sądzimy?

Najpierw dojrzeliśmy do UX designu, później do UX researchu. Czy nadchodzi era UX writingu, a jeśli tak – co z tego wynika? Z perspektywy projektantki treści o tym, jak coraz częściej zwracamy uwagę na słowa w projektowaniu rozwiązań cyfrowych (i nie tylko).

Czy zapomnieliśmy, że odbiorca też jest uwzględniany przez dizajnerów? Czy aż tak zły PR ma projektowanie. A może termin „user experience”, kładąc w nazwie nacisk na doświadczenie i człowieka, tworzy nową, lepszą formę dizajnu?

Boty są coraz sprawniejszymi towarzyszami codziennych aktywności. W naturalny sposób są traktowane jak równorzędni aktorzy społeczni. Niektóre z nich stają się nawet przyjaciółmi swoich użytkowników. W ten sposób dochodzi do urzeczywistnienia motywów znanych z kultury popularnej. Czy jesteśmy w stanie przewidzieć konsekwencje tak bliskich relacji człowieka z technologią?

Rozwój technologii spowodował, że świat wirtualny stał się naszą równoległą rzeczywistością, dlatego ważne jest, abyśmy uznali prawa osób z niepełnosprawnościami w internecie za tak samo oczywiste jak te w świecie materialnym. Dotychczasowe doświadczenia udowadniają, że dostępność cyfrowa w wielu wypadkach wspomaga wszystkie grupy użytkowników – nie tylko tych z niepełnosprawnościami.

Service blueprint to ciekawy przykład tego, jak w projektowaniu usług przeplata się to, co nienamacalne i trudno uchwytne, czyli emocje, oraz to, co składa się na podejście analityczne i rzetelny opis procesu zarówno z punktu widzenia doświadczania usługi, jak i usługodawcy.

Dostrzegam w naszej praktyce projektantów doświadczeń cyfrowych pewien paradoks. Chociaż minęły lata i zmieniła się technologia, my wciąż poruszamy się pomiędzy tym, co chcemy zrobić „dla zwykłych ludzi”, a tym, jak zrobić to, żeby wciąż utrzymać się na rynku jako specjaliści od rozwiązywania problemów biznesowych. UX, z natury prospołeczne i dążące do minimalizacji tarcia pomiędzy użytkownikiem a interfejsem, przegrywa w walce z kapitalistycznym dążeniem do wzrostu za wszelką cenę.